برآورد تابع تقاضای گردشگری شهر مشهد(رویکرد تئوری و کاربردی)

چند دهه ای است که بررسی توان بالقوه اقتصاد ایران در حوزه های مختلف اقتصادی و دست یابی به راهکارهای مناسب به منظور بالفعل نمودن این توان جهت رهایی وابستگی اقتصاد ایران به درآمدهای بخش نفت و گاز ، مورد توجه مقامات و سیاستگذاران اقتصادی قرار گرفته است. صنعت گردشگری ار جمله پتانسیل های موجود در کشور است که بالفعل نمودن آن مستلزم آشنایی سیاست گذاران و ارائه کنندگان کالاها و خدمات گردشگری با رفتار متقاضیان سفر و عوامل موثر بر تقاضای آنها است. با توجه به اینکه شهر مشهد به دلیل وجود حرم رضوی ،نخستین رتبه را از نظر جذب گردشگر مذهبی داراست ، از این رو در رساله حاضر تقاضای گردشگری ایرانیان به شهر مشهد و عوامل موثر بر آن مورد پژوهش قرار گرفته است. این پژوهش شامل دو بخش، طراحی مدل تقاضا بر مبنای بنیان نظری مربوطه و برآورد مدل بوده است. قالب در نظر گرفته شده برای طراحی مدل تقاضا، روش دو مرحله ای هکمن و سیستم معادلات تقاضای تقریبا ایده آل خطی بوده و برای اولین بار مساله شفافیت اطلاعات و نقش آن در دستیابی به کیفیت مورد انتظار کالای هدانیک (محل اقامت)، به صورت نظری در فرایند استخراج سیستم تقاضای تقریبا ایده آل خطی دیده شده است. به این ترتیب که برای اولین بار تابع مطلوبیت مورد استفاده برای استخراج تقاضا، به صورت انتظاری بر اساس احتمال درصدی از تحقق کیفیت اقامتگاه درنظر گرفته شده است.آمار مورد استفاده در این پژوهش داده های مربوط به طرح گردشگران ملی مرکز آمار ایران در سال 1387 به عنوان تنها منبع رسمی و جامع موجود در ایران در این حوزه بوده است. نتایج این تحقیق ضمن نشان دادن عوامل موثر بر تقاضای گردشگری بر مشهد با تمرکز بر کالاهای اقامت گاه ،وسائل حمل و نقل و سایر کالاها و کشش های مربوط در سه گروه درآمدی کم درآمد، درآمد متوسط و پر درآمد نشان داده است که در نظر گرفتن شفافیت اطلاعات در مدل منجر به ایجاد تغییر در نتایج مدل شده است .در پایان بر اساس نتایج بدست آمده، پیشنهاداتی ارائه شده است.